پلاسما، تکنولوژی درمانی روز دنیا
پلاسما، تکنولوژی درمانی روز دنیا
استفاده از تکنولوژی پلاسما یک متد مدرن درمانی است که امروزه در زمینه های مختلفی کاربرد دارد.
تاریخچه
تحقیقات بر روی این تکنولوژی از سال 1950 میلادی در موضوعات کاربردی مختلف از جمله تولید انرژی، صنایع و… آغاز گردید. سرانجام در قرن 21 میلادی این تحقیقات با ورود به حوزه پزشکی شکل تازه ای به خود گرفت، بطوریکه ویژگی های منحصر به فرد پلاسما باعث کاربردهای زیاد آن در این حوزه شده است. کشورهای پیشرو در این علم جدید، آلمان، آمریکا و کره جنوبی هستند. اولین بار در سال 2014 میلادی، یک شرکت آلمانی پس از سالها تحقیق و تجربه و اخذ مجوزهای لازم اقدام به تجاری سازی دستگاه «پلاسماپزشکی» نمود.
پلاسما چیست؟
پلاسما پس از جامد، مایع و گاز، فاز چهارم ماده به حساب می آید. واژهپلاسما به گاز به شدت یونیزه‌شده‌ای گفته می‌شود که همه یا بخش قابل توجهی از اتم‌های آن یک یا چند الکترون از دست داده و به یونهای مثبت تبدیل شده باشند (تعداد الکترون‌های آزاد آن تقریباً برابر با تعداد یونهای مثبت آن باشد). پلاسما نه تنها حاوی الکترون‌ها و یون‌هاست، بلکه حاوی رادیکال‌های آزاد، گونه های برانگیخته شده، تابش فرابنفش و میدان‌های الکترومغناطیسی است. پلاسما از نظر دما به سه دسته: پلاسمای سرد، گرم و داغ تقسیم می شود. در پلاسماتراپی از پلاسمای سرد در فشار اتمسفر استفاده می شود.
کاربردها در پزشکی
اجزای تشکیل دهنده پلاسما، خاصیت آنتی بیوتیکی (ضد باکتری، ویروس، قارچ) و ضد التهابی دارند که سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده، تکثیر سلول و رگ زایی مرتبط با آن را نیز تسریع می‌کند. همچنین با کاهش بار باکتریایی عفونی محیط زخم، تکثیرسلول-هایفیبروپلاست که سبب افزایش سنتز کلاژن ها می شوند، تحریک آزاد شدن فاکتورهای رشد مرتبط با ترمیم زخم و کاهش میزان PH پوست، کمک شایانی به بهبود زخم و جای آن می نماید. همچنین با توجه به نفوذ کمی که دارد (برخلاف لیزر) به لایه‌های عمقی پوست (سلول های زایا) آسیب نمی رساند.
حوزه های اصلی کاربرد در پزشکی
- کمک به بهبود دردها: مفاصل، عضلات؛
- التیام انواع زخم ها: زخم های حاد مانند سوختگی ومزمن مثل زخم بستر وزخم دیابتی؛
- عفونت و التهاب: رفع التهابات و عفونت های مخاطی (آفت و تبخال) یا پوستی (قارچ، زگیل، آکنه)، حتی موارد مقاوم به آنتی بیوتیک های معمول؛
- زیبایی پوست: بهبودخونرسانی و رنگ پوست، رفع لک و چروک، جوان سازی؛
- سرطان: از بین بردن سلول های سرطانی با پردازش پلاسما، مرگ سلول های سرطانی به صورت انتخابی، کاهش اندازه تومور؛
- دندانپزشکی: باکتری زدایی دندان، سفیدکردن دندان، استریلیزه کردن ریشه کانال دندان، اصلاح سطح ایمپلنت، استریلیزاسیون تجهیزات در دمای پایین، مهندسی بافت وپروتزها وافزایش زیست سازگاری؛
- جراحی ها: برش و تسریع انعقاد خون.
این شیوه نوین، در سایر حیطه های پزشکی نیز افق امیدوار کننده‌ای دارد. قابل ذکر است در هیچ یک ازمطالعات بالینی انجام شده در پزشکی، برای این روش عوارضی مشاهده و گزارش نشده است.
ویژگی های درمانی
- عدم تولید درد و سوزش در درمان،
- انجام فرآیند در دمای محیط،
- عملکرد بالا در فرآیند ترمیم زخم،
- بازدهی بالا دراستریل،
- عدم ایجاد عوارض جانبی.
منابع
[1] HTTP://PLASMAMEDICALSYSTEMS.COM
[2] HTTP://TERRAPLASMA-MEDICAL.COM
[3] K-D WELTMANN AND TH VON WOEDTKE, PLASMA PHYS. CONTROL. FUSION 59, 014031, (2017)
[4] S. BEKESCHUS ET AL., CLIN. PLASMA MED. 4, 19 (2016)
[5] K. WENDE ET AL., MUTAT. RES. GENET. TOXICOL. ENVIRON. MUTAGEN. 798, 48 (2016)
[6] M. LAROUSSI,M. KONG,G. MORFILL,W. STOLZ, PLASMA MEDICINE, CAMBRIDGE UNIVERSITY PRESS, ISBN 9780511902598, (2013)
[7] NGOC HOAN NGUYEN ET AL., SCIENTIFIC REPORTS 6, ARTICLE NUMBER: 29020 (2016)
