سیب پالاینده معده، کاهنده تب

سیب پالاینده معده، کاهنده تب

دركتاب كافی از حضرت علی (ع) نقل شده است سیب بخورید كه معده را می پالاید. در همین كتاب از امام صادق(ع) آمده است كه سیب پالاینده و خوشبوكننده معده است.

در واقع سیب به دلیل بافت نسبتا سفتی که دارد کاملا پالاینده و تمیز کننده است؛ هم دهان و دندان را و هم معده و گوارش را از وجود ذرات باقیمانده غذا پاک می کند. چون سیب خوش‌بوست خوشبوکننده معده و دهان هم است.

همچنین امام صادق (ع) فرموده اند سیب معده را گشایش می‌دهد، حرارت را فرو می‌نشاند، درون راخنك می كند و تب را از بین می‌برد. چون سیب داخل جهاز هاضمه را تمیز می کند لذا اصطلاحا می توان گفت آن را گشایش می دهد یعنی فضاهای داخل آن را باز و تماس مواد غذایی با مخاط را زیاد می کند.

از امام صادق (ع) نقل شده است كه به تب داران خود سیب بدهید چرا كه هیچ چیز سودمندتر از سیب نیست. ایشان می فرمایند اگر مردم می‌دانستند در سیب چیست بیمارانشان را با چیزی بجز آن درمان نمی كردند، بدانید سیب بهترین دارو برای قلب و مایه شستشوی آن است. این می تواند بدان معنی باشد که سیب به سبب بهبود هضم و تولید خون صالح و تمیز، به عملکرد قلب نیز کمک کرده و حفرات داخلی و عروق کرونر تغذیه کننده عضله قلب نیز پاکسازی می شوند.

امروزه علم به این نکته رسیده که ریشه انسداد عروق و سکته، تجمع مواد زائد و چربی (آترواسکلروز) در عروق بوده یا تشکیل لخته و آمبولی در بخشی از سیستم گردش خون یا خود قلب و تکه تکه شدن آن و گیر کردن در رگی از رگ های مغز یا ریه و … می باشد و هر عاملی که ترکیب خون را اصلاح و غلظت و چربی های زائد آن را کم کند، به بهبود این حالت و جلوگیری از سکته کمک می کند.

شخصی در محضر امام صادق (ع) گفت: هر كس از ما بیمار (تبدار) شود درمانگران اورا به پرهیز توصیه می‌كنند؛ امام درپاسخ به وی فرمودند: اما ما خاندان، جز از خرما پرهیز نمی‌كنیم و (بیماران خود را) با سیب و آب سردی که بر بدن ریخته می شود درمان می‌كنیم. در طب نیز می دانیم مزاج خرما گرم است و حرارت بدن و تب را بالامی برد. در طب امروز اولین، ساده ترین، موثرترین و در دسترس ترین روش کاهش تب، همان پاشویه و بدن شویه با آب خنک است که این حدیث شریف به آن اشاره دارد.

در کتاب کافی از شخصی نقل شده: با هدایایی نزد امام صادق (ع) رفتم در روزی از تابستان و در حالی که سینی ای از سیب سبز نزد ایشان بود. بی درنگ به ایشان عرض کردم: فدایت شوم آیا در حالی که مردم این را خوش نمی‌دارند از آن می‌خوری؟ در حالی که گویا مرا از دیرباز می شناخته، فرمودند: همین دیشب تب‌دار شدم، کسی را فرستادم این‌ها را آورد و از آن خوردم. آن (سیب سبز)، تب را ریشه‌کن می سازد و حرارت را فرو می نشاند. به نزد خاندان خود برگشتم، دیدم جمعی تب دارند، به آنها سیب دادم و تب از آنان رفع شد.

امروز نیز برای بیماران تب‌دار توصیه به مصرف سیب و آب سیب می‌شود. چون توان جویدن و  هضم کردن در مواقع بیماری کم می شود، برای راحتی بیمار و نیل سریع تر به اثرات درمانی، معمولا به جای خود میوه و بافت آن، آب یا کمپوت (پخته) میوه به شخص توصیه می گردد.

این که چرا به سیب سبز برای کاهش تب اشاره شده می تواند به این علت باشد که سیب سبز با طعم ملس (میخوش، ترش و شیرین، کمی ترش) مزاج رو به سرددارد، در حالی که سیب شیرین رو به گرم است، پس مصرف سیب سبز برای بهبود تب بهتر است.

همچنین سیب سبز خاصیت قابض و جمع کننده گوارش و پرزهای درون روده را داشته و کمک شایانی به تقویت دریچه ها (از جمله دریچه فوقانی معده) کرده، لذا برای بهبود رفلاکس خوبست و نیز عملکرد فرسایش و خرد کردن غذا یا همان هضم را بسیار بهبود می بخشد.

در کتاب كافی به نقل از امام کاظم (ع) آمده است: سیب برای چند چیز سودمند است؛ برای زهر (سم زدا)، افسون (برخی مشکلات روانی)، دفع بلغم‌های زیاد شده در بدن.

چند حدیث در مورد خوردن سیب در حالت ناشتا

پیامبر خدا (ص): سیب را ناشتا بخورید چون تمیزکننده معده است. در کل توصیه شده  میوه ها بین وعده مصرف شوند نه همراه غذا و فقط در  بعضی از آنها خوردن ناشتا توصیه می‌شود.

بعنوان مثال خربزه و هندوانه اصلا نباید ناشتا مصرف شوند. یکی از خواص مصرف ناشتای سیب، پاک کردن معده و گوارش است چون هنگام ناشتا و صبحگاهان، معده و ابتدای روده از غذا خالی شده و فقط بلغم‌ها و رطوبت‌های سفت شده یا ذرات و بقایای ریز غذایی لای مخاط باقی مانده‌اند و این موقع بهترین وقت کندن آنهاست؛ لذا اگر این موقع سیب خورده شود، به دلیل تماس موثر بافت سفت میوه با مخاط، عمل پاک‌سازی به خوبی انجام می‌شود.

خوب است افراد در هفته (هفته‌ای یک‌بار) یا حداقل در ماه (2 تا 3 بار) این کار را انجام دهند و تا 2 ساعت بعد از آن چیزی نخورند. در این موارد توصیه می‌شود هنگام نماز صبح یک عدد سیب بخورند و صبحانه را با فاصله از آن میل کنند.

پیامبر(ص)فرموده اند: چهار چیز عمر را می‌‌افزاید كه یکی از آنها خوردن سیب در سحرگاهان است.

امام محمد باقر (ع) می فرمایند: هنگامی که خواستی سیب بخوری آن را ببوی و بعد بخور، اگر این کار را انجام دادی هر درد و عارضه ای از تنت بیرون می رود (فواید زیادی دارد).

امروزه یکی از شاخه‌های طب مکمل، رایحه درمانی است که در آن از اسانس ها و روغن های فرار دارای بوهای مختلف برای اهداف درمانی استفاده می شود. در بخش‌های زیادی از طب سنتی یا اسلامی به این موضوع برخورد می کنیم که برای تکمیل درمان توصیه به بوییدن ماده یا گیاهی شده که در مورد سیب هم این را داریم.

بو از طریق جذب مخاط بویایی روی مغز و اعصاب تاثیر گذاشته در نهایت روی فرآیندهای مغزی ما اثر درمانی و پیشگیری دارد. چیزهایی که دارای رایحه خوب هستند سیب، به، گل سرخ، نرگس و نیلوفر و… دارای خواص درمانی هستند فقط باید دقت شود هر عطری برای هرکسی خوب نیست. بدیهی است عطرهای گرم برای سردمزاجان خوب است و برعکس. برخی از رایحه ها برای همه مزاج ها خوبند که سیب از این دسته است.

در احادیث ذکر شده چند چیز به تازه عروس داده نشود از جمله سیب ترش چرا که رحم را سرد می کند. سردیجات می توانند مخصوصا در خانم های با مزاج سرد، اثرات منفی روی قوای جنسی و تولید مثلی داشته باشند و دردهای قولنجی در شکم و لگن ایجاد کنند.

سیب ترش ممکن است عوارضی داشته باشد از جمله اینکه ممکن است به دلیل اثر قابض خود، قاعدگی را قطع کند كه  این مسئله موجب بروز بیماری‌هایی در زن است. سیب ترش قابض است بنابراین باعث جمع شدن عروق خونی و مخاط رحم و لذا قطع شدن عادت ماهانه یا به تاخیر افتادن و دردناک شدن آن می‌شود. بنابراین خانم‌هایی که مزاج سرد دارند، مخصوصا در فصل زمستان و پاییز در ایام نزدیک عادت ماهانه نباید از سیب ترش استفاده کنند.

انواع سیب

از نظر طعم، سیب انواعی دارد؛ شیرین، ترش یا میخوش. بهترین سیب‌ها سیبی است که بزرگ باشد، کاملا رسیده و شاداب بوده و پوست نازک و ترد داشته و بافت خیلی سفتی نداشته باشد. مزاج سیب گرم و تر است ولی رطوبت آن قدری بیشتر از گرمی آن است. اما مزاج سیب ترش سرد و خشک است و سیب میخوش (کمی ترش و کمی شیرین) از نظر گرمی معتدل بوده ولی مقداری مزاج خشک دارد.

سیب در كل و خصوصا نوع شیرین آن تا حدی خاصیت غذایی دارد ولی باید توجه داشت كه سیب خواص دارویی هم دارد و با توجه به اینکه قدرت حرارتی یا رطوبتی سیب در درجه پایین و متوسطی قرار دارد بنابراین مصرف آن برای اکثر افراد بدون عارضه و مفید است و خیلی مزاج را تغییر نمی‌دهد مگر اینکه بی‌رویه مصرف شود. خوردن و بوئیدن سیب نشاط‌آور و مفرح بوده و سبب تقویت اعضای اصلی و حیاتی بدن شامل کبد و قلب و مغز می‌شود. در کل بسیار سلامت‌‌بخش است.

آب سیب و رب سیب در تمامی عملکردها قوی‌تر از جرم سیب است و برای دفع سموم هم بسیار موثر است مخصوصا در مورد کسانی که قدرت هضم پایینی دارند یا افراد مسن یا اطفال که دندان ندارند و نمی‌توانند خود سیب را مصرف کنند توصیه به مصرف آب یا رب آن می‌شود که هضم بسیار آسان و جذب سریعی دارد و سریعا تبدیل به انرژی در بدن شده و باعث شادابی جسم و روح می‌شود. همچنین یکی از بهترین خوردنی‌ها و نوشیدنی‌ها برای بیمارانی است که قدرت هضم ضعیفی پیدا می‌کنند.

رب سیب از حرارت دادن غیرمستقیم آب سیب به دست می‌آید به اینصورت که می‌توان 2 الی 3 لیتر آب سیب را در ظرف شیشه‌ای مقاوم به حرارت ریخته، روی کتری که به صورت ملایم در حال جوشیدن است گذاشته، بعد از حدود 12 ساعت، آب کاهش حجم داده و رب سیب که دارای قوام عسلی است تشکیل می‌شود. هر یکی دو قاشق از رب سیب از نظر محتویات و خواص معادل یک سیب کوچک می‌باشد با این تفاوت که هضم و جذب بسیار راحتی دارد و از بهترین خوراکی‌ها برای افراد بیمار است.

سیب میخوش  تسکین دهنده تشنگی و تهوع‌های ناشی از صفرا و همچنین اسهال‌های ناشی از حرارت و صفرا است و خواص آن بیشتر شبیه سیب ترش می باشد. سیب ترش قابض است (جمع کننده معده و روده) وباعث ایجاد پرز می‌شود و قوه هضم را بیشتر می‌کند، عضلات معده و روده را تقویت می‌کند و این هم ضد صفرا و ضد تشنگی است.

باید توجه داشت همچون سایر مواد ترش، مصرف سیب ترش هم در طولانی مدت موجب بروز مشكلات گوارشی و قولنج و کند ذهنی شده که برای جلوگیری از این اثرات بهتر است گاهی با مصلح آن كه هل و دارچین است مصرف شود. قولنج می تواند به علت انقباض پیش از حد روده‌‌ها باشد.

سیب ترش یا ملس یا آب و رب آن، برای افرادی که اسهال مزمن دارند، مخصوصا اسهالهای ناشی از استرس و حرارت در فصول گرم (بدون  گاهی با خونریزی همراه است)، بسیار مفید است.

افرادی که دچار سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) و یا كولیت می‌باشند نیز معمولا بسیار از این میوه نفع می‌برند. باید متذكر شویم در مورد سیب نیز همچون اکثر میوه‌ها نوشیدن آب پس از میوه ممنوع است چون هضم آنها مختل شده و باعث فساد در معده می‌شود.