شب یلدایی شیرین با رعایت تدابیر طب سنتی ایرانی
شب یلدایی شیرین با رعایت تدابیر طب سنتی
شب یلدا یكی از سنت‌های پسندیده است كه در آن افراد دور هم جمع می‌شوند و تجدید خاطرات و صله رحم صورت می‌گیرد، ولی افراد باید در مصرف خوردنی‌ها و نوشیدنی‌ها احتیاط نمایند تا دچار عوارض ناشی از پرخوری در این شب نشوند.
توصیه‌هایی برای شب یلدا
شب یلدا، شب اول زمستان است كه هوا معمولا بسیار سرد می‌باشد بنابراین از نظر طب سنتی، خوردن یا آشامیدن خنکی جات همچون هندوانه، انار ترش، مرکبات مخصوصا با طعم ترش، برگه هلو و زردآلو در این شب خیلی توصیه نمی‌شود و در صورت مصرف آن ها، باید به مقدار كم میل نمود. مخصوصا افراد با مزاج سرد باید مراقب باشند كه یا اصلا از این موارد نخورند و یا در صورت میل كردن، از گرمیجات نیز استفاده كنند.
مصرف تنقلاتی مانند مغزها (بادام، فندق، بادام زمینی، پسته و…)، نخودچی، کشمش، مویز، انجیر و توت خشک، تخمه‌ها و … كه كم حجم و پرانرژی هستند در فصل زمستان برای كودكان و بزرگسالان مورد توصیه می‌باشند. این امر یك آموزش طبی هم تلقی می شود كه در آغاز فصل زمستان باید به میزان بیشتری از این مواد استفاده نمایند.
شاید سبزی‌پلو و ماهی شب عید هم یك توصیه طبی برای مصرف غذاهای سبك‌تر رو به خنک مانند گوشت ماهی باشد كه در فصل بهار مناسب است.
در میان مغزها، استفاده از مغز بادام بهتر است، زیرا به اعتدال نزدیك‌تر می‌باشد. بعد از بادام، مصرف پسته و پس از آن، بادام زمینی و فندق و بعد گردو مورد توصیه می‌باشند، البته گردو نباید به تنهایی و به مقدار زیاد خورده شود.
همچنین بهتر است مغزها به صورت تازه، از پوست سخت خود خارج و خورده شوند تا خاصیت آنها كاهش نیابد و یا بر اثر ماندن طولانی در معرض هوا فاسد نشوند.
اینكه چه ماده‌ای با چه ماده‌ای خورده شود هم موضوع مهمی است كه باید مورد توجه قرار بگیرد، مثلاً برگه هلو و یا زردآلو (كه جزء سردی‌جات می‌باشند) نباید همراه با هندوانه خورده شوند و بهتر است همراه آنها از مواد گرم‌تر استفاده شود.
خوردن انار و باقلا نیز همراه با گلپر یا نمك توصیه می‌شود، زیرا به این ترتیب از میزان سردی انار و باقلا كاسته می‌شود.
به افرادی كه در این شب به مهمانی می‌روند و شام می‌خورند نیز توصیه می‌شود شام سبك‌تری میل كنند و بین خوردن شام و مواد دیگر فاصله بدهند. بسیاری از تنقلات مورد مصرف در شب یلدا و آجیل جات و مغزها دارای خاصیت غذایی زیاد بوده و اگر با فاصله زمانی کوتاه از شام مصرف شوند شخص دچار سنگینی، سوء هاضمه و عوارض بعدی آن خواهد شد.
این افراد می‌توانند در انتها از مختصری آب‌غوره یا آب لیمو یا كمی سركه رقیق شده در آب جوش خنك شده استفاده نمایند تا به هضم این غذاهای سنگین کمک نماید ولی مسلما پرهیز مقدم بر همه این تدابیر است. توصیه می‌شود افراد بعد از خوردن این مواد چند قدم پیاده‌روی نمایند.
در این شب حساب مزاج خود را هم داشته باشید. گرم مزاجان می توانند از خنکی جات استفاده کنند و باید در مصرف گرمیجات زیاده روی نکنند تا دچار غلبه حرارت، خارش و تحریک پوست، سوزش مقعد، تلخی دهان، سردرد و بی خوابی شبانه نشوند.
توجه شود كه در صورت سرد بودن مزاج، کسالت و خواب آلودگی، مشكلات مفصلی مانند تورم و درد و اختلالات گوارشی مانند نفخ معده و روده و… مخصوصا با مصرف سردی‌جات مانند هندوانه، لبنیات، ترشی جات، برگه‌ها و … تشدید پیدا می کند.
در این صورت بهتر است از گرمیجاتی چون چای یا عرق نعناع، چای دارچین یا زعفران که با کمی نبات یا عسل شیرین شده باشد و در آن تعدادی هل خرد شده هم موجود باشد استفاده شده یا از پودر زیره سبز با کمی شکر بعد از غذا بهره برد.
ماساژ روی شکم با روغن بادام شیرین یا زیتون در جهت عقربه های ساعت حول ناف با دوایر متحد المرکز تدریجا بزرگ شونده هم کمک شایانی به تقویت هضم و حرکات روده ها و سهولت دفع می نماید و احتمال سوء هضم را کم می کند.
باید توجه داشت که عادت خواب و بیداری نباید به هم بخورد و تلاش شود شخص در همان ساعتی که در شب های گذشته به بستر می رفته در این طولانی ترین شب سال هم آن را رعایت کند.
بی خوابی و بیداری کشیدن در شب بسیار مضر بوده و تنظیم و تعادل مزاج و بدن را بهم می ریزد خصوصا اگر با پرخوری و بدخوری نیز همراه باشد.
انشاءالله با رعایت تدابیر فصل زمستان در اولین شب و همه شب ها و روزهای آن سلامتی همراه مردم عزیزمان باشد و بهترین بهره را از این فصل ببرند.
