روز جهانی سلامت و طب سنتی

روز جهانی سلامت و طب سنتی

به‌مناسبت ۱۸ فروردین، روز جهانی سلامت تصمیم گرفتیم تا به 12 نکته مطرح شده برای حفظ سلامت توسط سازمان جهانی بهداشت و مقایسه آب با اصول حفظ سلامتی در طب سنتی بپردازیم.

به قلم سید مهدی میرغضنفری

از دیدگاه طب سنتی ایرانی، سبک زندگی سالم که تمام بخش های زندگی شخص در شبانه روز را در برمی گیرد، بر شش اصل ضروری استوار است؛ به طوری که باید هر شش اصل، درست و بجا باشند تا شخص بتواند طعم سلامتی کامل را بچشد. این موارد شامل خوردنی ها و آشامیدنی ها، خصوصیات اقلیمی، محیطی و آب و هوا، فعالیت بدنی و استراحت یا حرکت و سکون، رخدادهای روانی یا اعراض نفسانی، خواب و بیداری، و جذب مواد مورد نیاز بدن و پاکسازی بدن از مواد زائد یا همان احتباس و استفراغ می شود.

سازمان جهانی بهداشت (World Health Organization یا WHO) نیز در پوسترهای خود به 12 نکته برای حفظ سلامت اشاره می کند.

همانطور که در عکس پوستر در بالا مشخص است این 12 نکته شامل رژیم غذایی سالم، فعالیت بدنی، تزریق به موقع واکسن ها، پرهیز از استعمال دخانیات و الکل، کنترل استرس ها و حفظ سلامت روحی، رعایت بهداشت، پرهیز از رانندگی با سرعت بالا، بستن کمربند ایمنی و استفاده از کلاه ایمنی هنگام موتورسواری، دوری از روابط جنسی ناسالم، چکاپ های منظم، و تغذیه کودکان با شیر مادر می باشد.

حال ١٢ نكته سازمان جهانی بهداشت را با آن ٦ اصل طب سنتی كه ١٥ قرن قبل توسط حكمای ايرانی ارائه شده است را با یکدیگر مقايسه كنيد؛

نکات شماره ١، ٥ و ١٢ در پوستر در واقع در ذیل اصل رعایت اصول در مصرف «خوردنی ها و نوشيدنی ها» در طب سنتی قرار می گیرند.

نکات ٢، ٨ و ٩ که سازمان جهانی بهداشت در این پوستر به آن ها اشاره کرده است در واقع به فعالیت های بدنی و استراحت اشاره دارد. داشتن فعالیت بدنی و در کنار آن رعایت نکات ایمنی در سایر فعالیت های روزانه در اصول شش گانه طب سنتی ایرانی ذیل «حرکت و سکون» قرار میگیرد.

همچنین نکات ٣ و ١٠ نیز به اصل «احتباس و استفراغ» در طب سنتی اشاره دارند به این معنی که شخص باید به مواد ورودی و خروجی از بدن توجه داشته باشد. زدن واکسن ها به معنی ورود مواد مورد نیاز به بدن و توجه به روابط جنسی سالم به معنی توجه به ورود مواد سالم به بدن جهت حفظ سلامت جنسی و همچنین خروج مواد زائد از بدن می باشد.

نکته ٤ که در این پوستر به آن اشاره شده است ذیل اصل «آب و هوای» است. مصرف دخانیات در کنار سایر مضراتی که دارد به معنی تنفس در هوای ناسالم است.

نکنه ٦ که همان حفظ سلامت روحی و بهداشت روانی است نیز با عنوان «اعراض نفسانی» در اصول طب سنتی از آن یاد شده است.
نکات ٧ و ١١ نکاتی کلی در حفظ سلامت هستند که می توان گفت به «كل سته ضروريه» یا همان شش اصل ضروری حفظ سلامت اشاره دارند.

نکته قابل تاملی که باید به آن پرداخت این است که توجه به اصل «خواب و بيداری» كه در طب سنتی به عنوان يكی از شش اصل حفظ سلامت مطرح شده، در میان نکات پوستر سازمان جهانی بداشت ذكر نشده است و از طرف ديگر، برخی امور جزیی همچون رانندگی كه در مقوله حوادث است و نه در ارتباط مستقيم با بدن، در میان این نکات مطرح شده است.

اين تفاوت يك نگاه الهی، عميق، فيلسوفانه و كل نگر با يك نگاه بشری، سطحی، يك بعدی و جزء نگر است. به داشته هايمان كه امروز هم كاملترين و به روز ترين هستند، بباليم.