طب سنتی ایرانی: قارچ بخوریم یا نه؟

طب سنتی ایرانی: قارچ بخوریم یا نه؟

یکی از سوالات متداول در بحث خوردنی ها و آشامیدنی ها در طب سنتی ایرانی در مورد مصرف قارچ است: قارچ بخوریم یا نه؟

در مورد قارچ احادیثی وجود دارد. از پیامبر خدا (ص) نقل شده است كه: «قارچ از گیاهان مفید و حتی بهشتی است و آب آن برای درد چشم سودمند است.»

در جای دیگر، قارچ را با گیاه مَنّ (منّ و سلوا كه در قرآن هم هست) مرتبط دانسته‌اند اما باید توجه داشت که قارچ انواع مختلفی دارد و همه آن ها الزاما مفید نمی باشند.

باید با تحقیق مفصل تر مشخص شود که گیاهی که مد نظر حضرت معصوم (ع) بوده است چه قرابتی با قارچ امروزی داشته و یا از چه نوع قارچی می باشد.

از نظر طب سنتی قارچ دارای مزاج سرد و تر است و میزان سردی و رطوبت نسبتا زیادی دارد بنابراین در مناطق گرمسیری (مانند مناطقی که حضرات معصومین علیهم السلام ساکن بوده اند) و نیز در انسان هایی که دارای کارهای سنگین بدنی یا مزاج گرم می باشند، مصرف آن برای جلوگیری از افزایش حرارت بدن و معده و جوشش خون می تواند مفید باشد.

اگر توسط مردم امروز که عموما دارای فعالیت بدنی زیادی نبوده و گوارش و بدن های ضعیفی دارند، زیاد خورده شود و جزء خوردنی‌های روزمره انسان قرار گیرد، می‌تواند منجر به ضرر شود. مخصوصاً در افرادی با مزاج سرد و رطوبتی یا در افرادی با بلغم یا سودای زیاد و یا در اقلیم‌های سردسیری و فصول سرد، مناسب نمی‌باشد.

قارچ ماده و اخلاط خیلی غلیظی در بدن تولید می‌كند، غلظت خون را بالا می‌برد و در نتیجه ممكن است منجر به عوارضی بشود. بیماریهای سوداوی را زیاد می‌كند. در واقع تولید مایع لزج، بلغم و سودا را در خون و بدن زیاد می‌كند و ما می‌دانیم كه این خود می‌تواند مقدمه بسیاری از بیماری‌ها از جمله سكته‌ها و انسدادهای عروقی باشد.

اگر زیاد مصرف شود ممكن است منجر به حالت قی، تهوع و استفراغ شود. به خاطر سنگینی كه در بدن ایجاد می‌كند، ممكن است باعث كرخت شدن سر، احساس سنگینی ، حالت تنگی نفس و حتی بند آمدن ادرار شود.

بهتر است برای مصرف پخته شود یا تفت داده شود (به صورت آبپز یا بخارپز بهتر است) و همراه با گیاهان و ادویه‌های گرم مثل پونه استفاده شود.

قارچ هضم سنگینی دارد و نفاخ است. افراد با مزاج سرد یا معده‌های سرد و ضعیف باید در مصرف آن احتیاط كنند تا دچار درد معده و قولنج نشوند.

بنابراین افراد گرم مزاج بهتر می‌توانند از این گیاه استفاده كنند، ولی مسلما توصیه نمی‌شود كه هر روز از این گیاه استفاده شود. به طور پخته شده و گهگاه در كنار غذاها و خورشت‌ها اشكالی ندارد، ولی باید رعایت مزاج و فصل بشود.