خواص چغندر در طب سنتی: مناسب برای رژیم لاغری، تقویت میل جنسی

خواص چغندر در طب سنتی: مناسب برای رژیم لاغری، تقویت میل جنسی

از خواص چغندر در طب سنتی می توان به مناسب بودن آن برای رژیم‌های لاغری و تقویت میل جنسی نام برد.

در حدیثی از حضرت امام صادق (ع) نقل شده است: خوردن چغندر در برابر جذام ایمنی می‌دهد. لازم بذكر است در قدیم بیماری جذام زیاد بوده كه علت‌های مختلف از جمله بهداشت ضعیف و تجمع مردم در جاهای کوچک باعث گسترش این بیماری می‌گردیده که امروزه به علت وجود دارو و درمان‌های مناسب بسیار کمترشاهد آن هستیم.

در کتاب کافی از امام صادق (ع) آمده که خداوند جذام را از میان یهودیان برداشت بدان سبب که چغندر می‌خوردند و رگ‌ها را بیرون می‌کشیدند (منظور از بیرون کشیدن رگ، خارج کردن عرق خونی از لابه‌لای گوشت حیواناتی است که برای مصرف انسان مورد استفاده قرار می‌گیرد.)

در حدیث مشابه دیگری در کتاب کافی از امام کاظم (ع) آمده که چغندر رگ جذام را به کلی از بین می‌برد؛ هیچ چیز برای شخص گرفتار به ذات‌الجنب بهتر از برگ چغندر نیست.

تمام احادیث فوق اشاره به این مسئله دارد که چغندر ایمنی بدن را بالا برده و بدن را در مقابل میکروب‌ها تقویت می‌کند. می‌توانیم یک قاعده کلی را از این احادیث استخراج کنیم و آن تقویت سیستم ایمنی بدن است و می‌دانیم این نکته جایگاه مهمی در پزشکی دارد که اگر افراد سیستم ایمنی و قوای بدنی قوی داشته باشند کمتر به بیماری‌ها دچار می‌شوند.

مثالی از این حقیقت که امروز نیز در کشور با آن مواجه هستیم، بیماری آنفلوآنزا است. تمام افرادی که به نوع شدید آن مبتلا ‌شده و از بین رفته اند، بنا به گزارش های متعدد وزارت بهداشت، دارای ضعف سیستم ایمنی و بیماری زمینه ای (که آن نیز به سیستم ایمنی مربوط است) بوده‌اند و عمده تلاش علم پزشکی نیز به طور مستقیم و غیر مستقیم در جهت تقویت سیستم ایمنی می باشد (ورزش، تغذیه سالم، برنامه‌های واکسیناسیون، اصلاح سبک زندگی، محیط و ….).

در حدیث آخر اشاره شده که برگ چغندر برای بیماری‌های ریوی (التهابات و عفونت‌های پرده دور ریه (جنب) وبافت ریه) نیز مفید است و همانطورکه می‌دانیم، این بیماری ها هم در افراد با ضعف سیستم ایمنی بیشتر و شدیدتر رخ داده و درمان آن نیز با دارو و نیز تقویت بدن و سیستم ایمنی می‌باشد.

خواص چغندر در طب سنتی

در حدیثی از امام رضا (ع)نقل شده است: به بیماران برگ چغندر بدهید که در آن درمان است و هیچ بیماری به همراه ندارد و هیچ عارضه‌ای در آن نیست و خواب بیمار را آرام می‌سازد؛ اما از خود چغندر بپرهیزید چرا که سودا را تحریک می‌کند.

در این حدیث ضمن تاکید به خواص فراوان و کم عارضه بودن برگ چغندر، اشاره به خاصیت آرامش‌بخشی این گیاه برای مغز و اعصاب شده است. ذکر این نکته ضروری است که یکی از معانی پرهیز این است که در مصرف آن مورد زیاده‌روی نشود (معنای دیگر پرهیز این است که از چیزی که برای انسان ضرر دارد، استفاده نشود).

به نظر می رسد در اینجا منظور، پرهیزاز مصرف زیاد چغندر باشد. مخصوصا افرادی که مزاج سرد و خشک دارند و استعداد تجمع سودا در بدن دارند، بخصوص در فصل پاییز و زمستان، نباید در مصرف آن زیاده‌روی کنند.

در حدیث دیگر از امام رضا (ع) نقل شده که فرموده‌اند مصرف چغندر عقل را استحکام می‌بخشد و خون را تصفیه می‌کند. باز از ایشان آمده شفای دردها در آن است؛ استخوان را درشت‌ می‌کند و گوشت می‌رویاند و در جای دیگری نقل شده که خون را هم زیاد می‌کند.

در احادیث ذکر شده، مشخص است که چغندر برای رشد و استحکام اسکلت بدن (سیستم استخوانی-عضلانی) هم خوب است؛ شاید به این دلیل که استخوان‌ها از سودا تغذیه می‌کنند لذا این گیاه می‌تواند برای استخوان‌ها مفید باشد.

خواص چغندر در طب سنتی

چغندر مرکب‌القوی است و در منابع طب سنتی برای آن هم درجات کمی گرمی و هم خنکی ذکر شده است؛ لذا گرمی و سردی هیچکدام غلبه واضح در این گیاه ندارند.

چغندر نوع سیاه (قرمز تیره) و سفید دارد. بهترین نوع آن نوع شیرین و بدون ریشه آن است. نوع سفید بیشتر اثر دارویی دارد لذا برای اهداف درمانی بهتر از نوع سرخ آن است.

خود چغندر و جرم ‌آن ممکن است باعث درجاتی از یبوست بشود. زیاده‌روی در مصرف آن ممکن است باعث تولید سودا و اصطلاحا غلظت خون (تیرگی خون) شود.

شاید منظور حدیث در زیادی خون همین باشد که البته در مورد کارگران و ورزشکاران یا کسانی که کار بدنی زیاد دارند (کشاورزی، چوپانی و …) یک نکته مثبت و نیاز بدنی آن ها می باشد.

چغندر محلل بلغم است یعنی حل کننده و از بین برنده رطوبت‌های سفت و مانده در بدن -که می‌توانند موجب انسداد مجاری داخل اعضا شوند- می‌باشد. به عنوان مثال می توان به مجاری داخل کبدی، مجاری صفراوی، مویرگ های کوچک قلب و گوارش، مجاری ادراری و درون کلیوی و … اشاره کرد؛ لذا منجر به پاکسازی اعضا و بدن و بهبود عملکرد آن ها می شود. به همین دلیل به آن اصطلاحا مفتح (بازکننده) نیز می گویند.

در برخی کتب طب سنتی آمده که اگر سر را با آب چغندر بشویند برای شوره مفید است (دقت کنید جهت بررسی حساسیت های پوستی اول روی قسمتی کوچکی از سر امتحان شود.)

همچنین ممکن است ایجاد نفخ کند یعنی کسانی که معده ضعیف دارند باید احتیاط کنند و به طور خام اصلا نخورند بلکه به صورت کاملا پخته شده و شیرین شده مصرف شود.

چغندر در کل غذاییت زیادی ندارد اما محکم کننده و استحکام‌بخش است. پس نمی‌توان آن را جایگزین غذا نمود؛ لذا در رژیم‌های لاغری می‌توان برای سیر کردن شخص و از طرفی تقویت اندام ها از آن استفاده کرد.

به صورت پخته، میل جنسی را تقویت می‌کند. در کل ساقه و برگ این گیاه از خود گیاه مفیدتر است (که احادیث نیز به این نکته اشاره دارند).

خواص چغندر در طب سنتی

اگر چغندر همراه با مقداری سرکه و خردل پخته شود، عوارضش کمتر می‌شود و بازکننده انسدادهای درون طحال هم هست (افرادی که دچار انسدادهای طحال هستند از درد زیر پهلوی چپ، خصوصا هنگام تند راه رفتن رنج می‌برند)؛ اما مصرف خود تنهای آن مخصوصا در مقادیر زیاد یا نپخته، با افزایش تولید سودا، منجر به انسداد مجاری داخل طحال و بزرگ شدن و تورم این عضو می گردد.

همچنین برای رفع التهابات کلیه و سوزش مقعد نیز مفید است. آب چغندر هم قابل مصرف است و برای دفع بلغم و رطوبت‌های زاید (که یکی از نشانه های آن تورم و درد مفاصل مخصوصا در فصول سرد است) مفید بوده، لذا باعث بهبود برخی از انواع درد مفصل و نیز نقرس می شود.

چکاندن آب آن در بینی برای خارج کردن مواد زاید سینوس ها و ترشحات سر و مغز مفید است که می‌تواند با همین مکانیسم منجر به رفع سرخی چشم، سردرد و لرزش‌های سر و بدن بشود. چکانیدن آن در گوش همراه با روغن بادام برای برخی انواع درد گوش می‌تواند مفید باشد. (با تجویز و توصیه پزشک)

از نظر زیبایی و ظاهری، مصرف آن با حنا برای بهبود کیفیت و تقویت موها توصیه شده است.

خواص چغندر در طب سنتی

برگ چغندر به صورت پخته می‌تواند روی مناطق دچار سوختگی و یا جوش‌های پوستی بصورت ضماد بكار رود و همچنین ضماد برگ خام آن جهت برخی از بیماری‌های پوستی و مفصلی گاها همراه عسل توصیه شده است.

اگر برگ آن همراه با روغن بادام روی قسمت‌هایی از بدن که ورم مزمن دارد قرار داده شود، ممکن است باعث تحلیل رفتن ورم‌ها گردد (محلل).

همچنین اشاره شده از آب چغندر در ترکیب برخی محلول‌های حقنه یا تنقیه (برای رفع التهابات روده و مشکلات مربوطه) استفاده می‌شود. می‌توان دست و پا را در آب برگ پخته شده و نیم‌گرم آن گذاشته و به طور ملایم ماساژ داد که برای ترک‌خوردگی پوست دست و پا (که در فصول یا اقالیم سرد و خشک شایع است) بسیار مفید است.

باید توجه داشت که همه موارد مذکور باید با تجویز پزشک مجرب در طب سنتی صورت گیرد.